Beauty is a lovely sweet – Koningskerkje Vierlingsbeek

BEAUTY IS A LOVELY SWEET, solotentoonstelling Koningskerkje Vierlingsbeek, 25 september t/m 23 oktober 2011

door Wil Friesen

Contrasterende beginselen als elementen van kunst.

Tijdens het inrichten van de expositie Beauty is a lovely sweet werden we vereerd met een eerste, vroege bezoeker die zich uitgenodigd voelde door de wijd openstaande poorten van het kerkje. Nadat hij rustig had rondgekeken vroeg hij wie van ons beiden de kunstenaar was. Brigitte stelde zich voor, waarop hij in alle eerlijkheid tegen haar zei dat hij niet had verwacht dat zij de maker was van de werken. Hij had eigenlijk iemand verwacht die er heel anders uit zou zien dan Brigitte Picavet, meer als een ‘echte’ kunstenaar, opvallend en afwijkend in uiterlijk en kleding. Hij vond de werken zo exorbitant dat het voor hem min of meer vanzelfsprekend was dat ook de kunstenaar zelf een extreme verschijning moest zijn. Misschien wel enigszins teleurgesteld, omdat zijn beeld van de kunstenaar niet overeenkwam met de werkelijkheid, maakte hij kennis met de er ‘gewoon’ uitziende Brigitte Picavet.

Contrasterende principes

Ongewild raakte de man met zijn opmerking een wezenlijk kenmerk in de werken van Brigitte Picavet: de aanwezigheid van contrasterende principes. Ze manifesteren zich in een uitgebreide varieteit in het procesgebruik, het materiaalgebruik en de uiterlijke verschijningsvormen van de kunstwerken. Dat is al meteen te zien als men het Koningskerkje binnenkomt en een eerste blik door de ruimte laat gaan. De tegenstelling tussen de overdadige, felgekleurde, ruimtelijke schilderijen en objecten enerzijds en de integere, fijnzinnige, bijna monochrome schilderijen anderzijds.

Het ruimtelijke werk

De plastische, driedimensionale schilderijen en objecten overrompelen de toeschouwer. De kleuren, het overvloedig materiaalgebruik, de opengesneden plastic materialen en vooral de (gescheurde) stroken organza zijn door Brigitte Picavet in combinatie met een prikkelend gebruik van vaak rode olieverf tot een beeld gemaakt dat je enerzijds fascineert en anderzijds verontrust. Zowel in de schilderijen als bij de objecten domineert bij een eerste aanschouwen het object zelf dat zich expressief in de ruimte presenteert. Door het kleurgebruik, de zorgwekkende uitstulpingen en de ongemakkelijke esthetiek wil de deze beelden alleen maar vanuit je ooghoeken bekijken, maar hoe dan ook, ze fascineren!

Voor de objecten heeft de kunsteaar kinderspeelgoed als basis, als drager gebruikt. Blokkenwagentjes, kinderfietsjes, alles met wielen. Kinderspeelgoed brengt onze gedachten al snel bi de onschuld van spelende kleuters. Maar deze materialen worden door de kunstenaar in een heel andere context gebracht. Ze lijken nu te worden overwoekerd door buitensporige groeisels. De onschuld die verbonden is aan het kinderspeelgoed is alleen nog te herkennen aan de kleurige wieltjes die nog net zichtbaar zijn. De groeisels kennen geen grenzen, ze gaan door totdat er niets meer van de oorspronkelijke drager is te zien. Zelfs daarna lijken ze nog weer nieuwe lagen te vormen die de al bestaande lagen in een alles bedekkende greep nemen. Uiteindelijk lijkt het of ze iets willen verbergen, of er iets in hun binnenste schuilt wat nooit meer wordt prijsgegeven.

De driedimensionale schilderijen, die voor het merendeel uit hetzelfde materiaal zijn opgebouwd, hebben een heel andere gewaarwording. Deze werken laten je in hun binnenste kijken. Hoewel het lijkt alsof ze oorspronkelijk helemaal afgedekt waren met transparante organza, zijn ze nu in een staat van zijn dat de bedekking is aangetast en openingen vertoont. De organza is opengescheurd. Het binnenste wil naar buiten, wordt in sommige werken nog heel kwetsbaar vastgehouden. De illusie van tijd is een onmiskenbare factor in deze werken. De tijd heeft ervoor gezorgd dat de buitenste lagen opengescheurd zijn. De tijd heeft er voor gezorgd dat het vloeibare binnenste is geworden tot een droge, verharde, roodgekleurde substantie.

De schilderijen

Hoe anders zijn de tere, subtiel, en fijnzinnig ogende schilderijen waarin planten en plantstructuren het onderwerp zijn. Ze herinneren aan de fijne, gedetailleerde tekeningen van planten in de leerboeken biologie. Het is verrassend om te zien dat het doodgewone huisstof door de kunstenaar in deze werken tot een belangrijk beeldvormend materiaal is gemaakt. In het gecombineerde gebruik met potlood, inkt en olieverf leidt het over het doek verspreide huisstof tot een grafisch effect dat zich op een prachtige manier integreert met de tekening. Door het gebruik van lijn is het vlak waarover het huisstof is uitgewreven gemaakt tot een contrasterende vlek met de neutraal witte ondergrond, waarin veelvuldig de vormen van cirkels zijn te zien. Op een integere manier heeft de kunstenaar haar werken opgebouwd met een ingehouden esthetiek. Schoonheid door huisstof!